Oktay, 2020 Yılı Bütçe Kanunu Teklifi ve 2018 Yılı Kesinhesap Kanunu Teklifi'nin geneli ile Sayıştay raporları üzerinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeler sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
OECD tanımlamasına göre, 2002'de dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının yüzde 46,9 olduğunu, son açıklanan 2017 verilerine göre ise bu oranın yüzde 43,4 olarak gerçekleştiğini belirten Oktay, yıllar itibarıyla Türkiye'nin vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payının azaldığını söyledi. Bu oranın 16 yılda 6,4 puan düştüğüne işaret eden Oktay, "OECD tarafından henüz açıklanmamakla birlikte 2018 Türkiye vergi gelirleri içinde dolaylı vergi gelirlerinin payı yüzde 40,5 olarak gerçekleşmiştir. Yani dolaylı vergilerin toplam içindeki payı düşmeye devam etmektedir." diye konuştu.
Son yıllarda vergi geliri cari yıl tahsilat oranının yüzde 90'ın üzerinde gerçekleştiğini ifade eden Oktay, bu yıl da cari tahsilat oranının Ocak-Eylül 2019 döneminde yüzde 89,2 olduğunu, yıl sonuna doğru bu oranın yüzde 90'ı aşmasının beklendiğini kaydetti.
TBMM Genel Kurulu gündeminde bulunan yeni düzenlemeyle gelir vergisi tarifesine bir dilim eklenerek, 500 bin lira ve üzeri gelir elde edenlerin yüzde 40 oranında vergilendirilmesinin sağlandığını dile getiren Oktay, bu düzenlemenin yüksek gelir gruplarını hedef aldığını söyledi.
Oktay, çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi tahsil edilmesinin esas alındığını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2019 yılı Temmuz ayında yürürlüğe giren Finansal Yeniden Yapılandırma Kanunu ile yargı yoluna başvurmadan sorunlu kredilerin yeniden yapılandırılması yönünde bankaların teşvik edildiğini anımsattı. Oktay, "Böylece reel sektörün borç servis kapasitesi geliştirilecek ve firmaların geri ödeme gücü artacaktır. Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu normalleşme sürecinin devamı ve buna bağlı olarak ekonomik belirsizliklerin azalmasıyla beklentilerin iyileşmesi ve kredi faizlerinde görülen düşüş eğilimiyle birlikte borç ödeme kapasitesinde iyileşme sağlanacağı öngörülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Sanayi üretim endeksinin büyümenin öncü göstergelerinden biri olduğunu anımsatan Oktay, "Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış aylık değişim oranlarına bakıldığında son 8 ayın 5 ayında bir önceki aya göre artış göstermiştir. Baz etkisiyle birlikte ekonomide çok büyük bir aksaklık yaşanmaması şartıyla eylül ayından itibaren de takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişimlerde artış beklenmektedir." ifadesini kullandı.
Oktay, 2020 yılında piyasadan borçlanmayla çekilecek kaynak tutarıyla piyasaya borç servisi yoluyla bırakılacak kaynak tutarı arasındaki farkın 12 milyar lira düzeyinde olduğunun altını çizdi.
- "Dış kaynak imkanlarını artıracağını öngörmekteyiz"
Oktay, "Piyasalarda sağlanan gelişmeler ve ülkemizin risk primindeki iyileşmeler dış borçlanma şartlarının daha uygun fiyatlarla gerçekleşebileceğine işaret etmektedir. Küresel risk iştahındaki son dönemdeki olumlu gelişmeler ve FED ile Avrupa Merkez Bankasının genişleyici politikalarının dış kaynak imkanlarını artıracağını öngörmekteyiz." açıklamasında bulundu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünce yürütülen proje kapsamında kesin hesap bütçe sonuçlarının vatandaşların anlayabileceği daha sade bir dille sunulması amacıyla vatandaş kesin hesap raporunun üretilmeye başlandığını bildiren Oktay, söz konusu raporun 2016-2017 yılları için hazırlandığını ve Muhasebat Genel Müdürlüğü internet sitesinden kamuoyuyla paylaşıldığını hatırlattı.
Fuat Oktay, 2018 yılında 17.2 milyar dolar tarımsal ihracata karşılık 13,9 milyar dolar ithalat yapıldığını ve 3,3 milyar dolara yakın dış ticaret fazlası verildiğini aktardı.
Oktay, 2020'de ihtiyaca göre Milli Eğitim Bakanlığının öğretmen alımlarına devam edeceğini belirtti.
İstanbul Havalimanı'nın yap işlet devret modeliyle ihale edildiğini, ihaleyi 5 şirket tarafından oluşturulmuş konsorsiyumun kazandığını ve bunun kamuoyuna açık olduğunu anımsatan Oktay, "Bankalara olan kredilerin geri ödenmesi planlandığı şekliyle yapılmakta olup mevcut borcun yapılandırılması söz konusu değildir." dedi.
2019 dönemi küresel rekabetçilik endeksi hesaplamalarına göre, Türkiye'nin 141 ülke arasında 2018'de olduğu gibi 61'inci sıradaki yerini koruduğunu ifade eden Oktay, 2019 yılı raporunda Türkiye'nin özellikle bilgi ve iletişim teknolojileri adaptasyonu entegrasyonu ve altyapı bileşenlerinde önemli iyileşmeler gösterdiğinin de vurgulandığını, ayrıca yenilik kabiliyetli bileşeninde de önemli ilerlemeler kaydedildiğini dile getirdi.
Oktay, "Cari açıkta son dönemde kaydedilen olumlu gelişmeler neticesinde tasarruf yatırım açığı da azalmakta. Bu da bize tasarrufların daha yüksek oranlarda yatırımlara dönüştüğünü göstermektedir." diye konuştu.
- "Terörle ilgisi olan teröristtir"
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'ın milletvekillerinin soruları yanıtlamasının ardından Komisyon Başkanı Lütfi Elvan, milletvekillerine söz verdi.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, Oktay'ın Meclise hesap vermeyen iyi bir siyasetçi olduğunu belirterek, "Sorulara öyle güzel ama yanlış cevaplar verdiniz ki bir atanmış olmanıza rağmen, siyasi iradeniz olmamasına rağmen siyaseti çok iyi yapıyorsunuz." dedi.
Oktay, Kuşoğlu'na yönelik "Siyasi irademiz vardır." ifadesiyle karşılık verdi.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, görevlerinden alınarak yerlerine kayyum atanan belediye başkanlarına ilişkin "90'lı yılların zalimleri tarafından Sayın Erdoğan'a da benzer yaftalar atılmış, hatta hapse girmişti. Ama sonra millet o yaftaları çıkardı. Maalesef bugünün zalimleri benzer yaftaları seçilmişlere atıyorlar." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Paylan'ın sözlerine tepki göstererek, "Bu ülkenin Cumhurbaşkanı ile terör örgütü üyeleri veya terör örgütlerinin aynı karede gösterilmesini reddediyorum." diye konuştu.
Oktay, Paylan'ın söz konusu kişilerin seçilmiş belediye başkanları olduğunu belirtmesi üzerine de "Seçilmiş olmak demek, bu ülkenin vatandaşlarına kurşun sıkmak demek değildir." değerlendirmesinde bulundu.
Belediye başkanlarının, teröristlerle iş birliği yapamayacağına dikkati çeken Oktay'a, HDP'li milletvekilleri belediye başkanlarına isnat edilen suçların belgelerini sordu. Oktay da HDP'li milletvekillerine "9 aylık Muhammed yeterli mi size?" sorusunu yöneltti.
HDP'li milletvekilleri ile AK Parti milletvekilleri arasında bir süre tartışma yaşandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Lütfi Elvan, HDP'li milletvekillerinin eleştirilerine cevaben "Terörle ilgisi varsa teröristtir." dedi.
Elvan, kendisini "taraflı ve antidemokratik olmakla" suçlayan Paylan'a tepki göstererek, taraflı davranmadığını vurguladı. Lütfi Elvan, "Takdir yüce heyetindir. İyi niyetimizi suistimal etmeyin." ifadesini kullandı.
Komisyonda, konuşmaların tamamlanmasının ardından, 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesinhesap Kanun Teklifi'nin maddelerine geçilmesi kabul edildi.
Başkan Elvan, ilk iki maddenin okutulmasının ardından toplantıyı kapattı.
(Bitti)
