Filipinler'de Müslümanlar yönetimle anlaştı
Filipinler'de 40 yıllık çatışmaya son verecek antlaşmanın sonuçlandığı belirtildi.Filipinler hükümeti ile ülkenin güneyinde bağımsızlık mücadelesi veren Moro İslami Kurtuluş Cephesi arasındaki barış görüşmelerinde çerçeve anlaşma sağlandı. Hükümet, 'Bangsamoro' adlı özerk bölgenin kurulmasını kabul etti.
13 Yıl Önce Güncellendi
2012-10-07 12:39:54
TİMETÜRK / Haber Merkezi
Filipinler hükümeti ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) arasında yapılan barış görüşmelerinde uzlaşmaya varıldığı duyuruldu.
Filipinler Cumhurbaşkanı Benigno Aquino, 100 bin insanın hayatına mal olan 40 yıllık çatışmanın sonuna gelindiğini belirtti.
1998 yılında MILF ile bölgedeki diğer İslami kuruluş Miswari anlaşmaya vararak ortak hareket etme kararı almıştı. MILF, bağımsız bir devlet talebinde bulunuyordu.
Filipinler hükümetinin MILF ile üzerinde anlaştığı barış anlaşması, ülkenin güneyinde Müslümanların çoğunlukta olduğu Mindanao adasında yeni bir özerk bölgenin kurulmasını öngörüyor. Barış anlaşmasının önümüzdeki günlerde imzalanması öngörülüyor.
Filipinler Devlet Başkanı Aquino, "Bu anlaşma, Mindanao'da son ve kalıcı barışın sağlanmasında temel olacaktır." dedi. Filipinler lideri, ancak her iki tarafın da daha üstünde çalışması gereken ayrıntılar olduğunu vurguladı.
Benigno Aquino, Mindanao'da kurulacak yeni özerk bölgenin, orada yaşayan etnik grup Moro'ların adına uygun olarak Bangsamoro olacağını söyledi.
Malezyalı yöneticilerin katkılarıyla oluşan Uluslar arası İletişim Grubu, Filipinliler ve MILF arasındaki mücadelenin sona ermesi için çaba gösteriyordu. Bu girişime İngiltere, Türkiye, Japonya ve Suudi Arabistan da destek veriyor.
MORO İSLAMİ KURTULUŞ CEPHESİ TARİHİ
Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF), Filipinler'in güneyinde, çoğunluğu Müslüman olan Moro halkının bağımsızlığı için 40 yıldır mücadele veriyordu. Moro halkının bağımsızlık mücadelesinde 120 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Güneydoğu Asya'da Güney Çin Denizi'yle Büyük Okyanus arasında kalan takımadaların oluşturduğu Filipinler'de 1O milyona yakın Müslüman yaşıyor. Tamamına yakını Sünni olan Filipinli Müslümanlar ülkenin güneyindeki Mindanao ve Moro Adalarının çevresinde büyük bir nüfusa sahipler. Bu bölgelerde 1970'ten bugüne Müslümanlar tarafından bağımsızlık mücadelesi veriliyor. Morolu Müslümanları özgürlüğe kavuşturmak için kurulan ilk direniş hareketi kısa adı MNLF olan "Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi"dir. Kuruluşundan bugüne kadar liderliğini Nur Misvari'nin yürüttüğü Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi, Filipinler Hükümeti ile yaptığı özerklik antlaşmasından sonra eski gücünü kaybetti. Moro'da şu an en güçlü direniş hareketi ise "Moro İslami Kurtuluş Cephesi"dir. Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) Selamettin Haşimi tarafından 1977 yılında kuruldu. Selamattin Haşimi daha önce Nur Misvari'nin liderliğini yaptığı Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin önemli isimlerinden biriydi. Ezher Üniversitesi mezunu olan Selameddin Haşimi 1993 yılında vefat etti. Hedefi Moro ve Mindanao adalarında bağımsız bir İslam Devleti kurmak olan MILF'nin şu anki liderliğini Hacı Murat Süleyman yapıyor.1997 yılından itibaren Filipinler Hükümeti ile görüşmeler gerçekleştiren Moro İslami Kurtuluş Cephesi'ne bağlı 1 milyona yakın aktif direnişçinin olduğu tahmin ediliyor. MILF ile Filipinler Hükümeti arasındaki görüşmeler geçtiğimiz Ağustos ayında tekrar kesildi ve MILF, Filipinler Ordusu'na yönelik askeri eylemlerine tekrar başladı. 2 aya yakın bir süredir Moro İslami Kurtuluş Cephesi ile Filipinler Ordusu arasında son derece şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Moro'daki bir başka direniş örgütü de adı sık sık kaçırdığı batılı rehinelerle gündeme gelen Ebu Seyyaf Örgütü. Afganistan'dan Filipinlere geri dönen savaşçılardan oluşan Ebu Seyyaf Örgütü'nün mensupları daha çok Morolu selefi gençlerden oluşuyor.
OSMANLI BİZİ KURTARACAK ÜMİDİ
Moro, resmi adı ile Mindanao adası, Filipinler devletinin en güneyinde Endonezya’nında kuzeydoğusunda yer almaktadır.Bu bölgeye ilk müslümanların, tebliğ ve ticaret için gelmişler. Muhtemelen 700-750 yılları arasında dışarıdan gelen Müslümanlar bölgede tebliğe başlamışlar ve daha sonra da buralara yerleşmişlerdir.Bölgede ilk İslami açıdan siyasi birlik Seyyid Abdulkadir tarafından 1450 yıllarında teşkil edildiği bilinmektedir. Seyyid Abdulkadir Haşimi soyundan gelen bir devlet reisiydi.1521 senesinde İspanyollar ilk kez Moro müslümanlarına karşı saldırıya geçmişlerdir. Gayeleri Avrupa’da bir islam medeniyeti olan Endülüs’ü yok ettikleri gibi Filipinler’deki islam medeniyetini de yok etmeyi amaçlamışlardı.
26 yıl çetin savaşlardan sonra Müslümanlar İspanyolların deniz kuvvetlerine dayanamayıp başkentleri Manila’dan çekilmek zorunda kaldılar. Müslümanların lideri Raja Süleyman 1591 yılında çıkan çatışmalarda şehit düşmüştür. Daha sonra Rodrigez komutasındaki ordu İslamı kabul eden aşiretlerin ve müslümanların oturduğu bölgeleri bir daha onarılmayacak şekilde yakıp yıkıp tahrip etmiştir. Müslümanlar buna rağmen yılmadılar ve Turkmen boylarından geldiği sanılan Emir Kudret’in önderliğinde mücadeleye devam ettiler.
Müslümanlar Filipin adalarının en güneyine inip yeniden organize olup yüzyıllar boyunca hayatta kalma mücadelesine başlamışlardır. İspanyollara karşı direniş 10 Aralık 1898 yılına kadar devam etmiştir. İspanyollar 1898 yılından tam 104 sene önce Filipin adalarını 10 milyon dolara Amerikalılara satmışlardır. Bu satılan adalar arasında Moro adası da vardır. Bundan sonra Müslümanlar 40 yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri ile çetin bir bağımsızlık mücadelesine girmişlerdir. İkinci Dünya savaşınnda Amerikalılar Filipin adalarından çekilmek zorunda kalmıştır. Bundan sonra Moro Müslümanları, adaları işgal eden Japonlara karşı mücadele etmel zorunda kalmışlardır. Ikinci Dünya savaşının bitimine kadar Japonlarla mücadele aralıksız devam etmiştir. Savaştan sonra 1946 senesinde Filipin adaları Amerikanın izni ile bağımsız olmuştur. Filipinler’in bağımsızlığından 22 yıl sonraya kadar bir kargaşa olmamıştır. Fakat 1968 yılında 68 müslüman gencin, Filipinli askerler tarafından öldürülmesi neticesinde protesto gösterileri ve yürüyüşler başlamıştır. Çanakkale zaferini örnek alarak , o zaferin tarihi olan 18 Martta , 1968 de Siyasi Bilgiler Fakültesinde Müslüman öğrenciler örgütlerini kurup direnişe yemin etmişlerdir.
1972 yılında müslümanlara karşı şiddetli bir katliam hareketi başlatıldı. İbadet yerleri, camiler, medreseler, mescidler ve yerleşim merkezleri her taraftan karadan ve havadan bombalandı. Bundan müslümanlar silaha başvurmak zorunda kaldılar. Müslümanlar bu vesile ile siyasi direnişten silahlı direniş hareketine geçtiler. 1972 yılından bugüne kadar geçen zaman zarfında tarafsız kaynaklara göre 50.000 müslüman şehit edildi ve 300.000 ev yakıldı. Gayri rsmi rakamlarda şehid sayısı 135.000 şehit ve yakılan ev sayısı 500.000 bin’i buluyor. Son 7 yılda Filipin hükümeti Müslümanlar ile anlaşmak zorunda kalıp Moro adasının büyük bir bölümün idaresini müslümanlara bırakmak zorunda kaldılar. Şu anda Filipinlerde 80 milyon insan yaşıyor vu bunun 10 milyonu müslümandır, geri kalanı Katolik hiristiyanlardan oluşuyor. Fakat şu anda halen binlerce müslüman yaşlı kadın çocuk iltica kamplarında çok zor şartlar altında yaşam mücadelesi veriyorlar.
Şimdiki müslümanların lideri bir Türk gazeteciye ‘Bana Fatih Sultan Mehmed’in gemileri karadan yürütmesini temsili resmini getirmeni istiyorum, çünkü biz denizlerde savaşan özgürlük savaşçılarıyız .. Fatih bizim için önemli bir kişi.. Bizim önderimiz..’ demiştir. Sultan İkinci Abdulhamid zamanında, Osmanlılar Moro konusu ile yakiıdan ilgilenmeye başlamışlardır. Hatta Ikinci Abdulhamid Han’ın bölgeye asker gönderme planı vardı. Fakat Avrupa ülkelerinin 1900 ‘lu yıllarda çıkarmış oldukları iç isyanlar yüzünden Osmanlı Uzak doğuya Hindistan Endonezya ve Moro’ya yeterli ilgiyi verememiştir.. 1
914 yılında Amerikada Osmanlı büyükelçisi olarak görev yapan Ahmed Rüstem Bey, Amerikan basının Ermeniler konusundaki Osmanli aleyhtarı basın haberlerinden sonra, Rusların, İngilizlerin, Fransızların Afrikada, Asyada sömürgeci emellerini gerçekleştirmek için giriştikleri cinayetleri sayıp döker ve asıl utanılması ve eleştirilmesi gereken birşey varsa o da Amerikan yonetiminin öteden beri zencilere karşı uyguladığı insanlık dışı muamelesi ve Moro halkına karşı giriştikleri katliamın olduğunu ifade eder, ve o zamanın Amerika devlet baskanı Wilson tarafından istenilmeyen adam ilan edilir, Amerikayi terk edip Osmanlı devletine geri dönmek zorunda kalır. Şu anda bize tarihi sorumluluk düşüyor.
Ecdadımızın iç ve dış tehlikelerden dolayı yeterli ilgilenemediği Osmanlı devletinin yadigarı olan Moro müslümanlarına yardım etmek zorundayız. Moroda şu anda hala camilerde Osmanlı padişahları adına hutbe okutulup Osmanlı bizi kurtaracak umidi ile yaşamaktalar.
Haber Ara