Dolar

32,3495

Euro

34,9744

Altın

2.325,55

Bist

9.079,97

TSK diyor ki: 'Türkçe Konuş!'

Genelkurmay'ın afişleri Tek parti dönemindeki 'Vatandaş Türkçe konuş!' afişlerini hatırlattı.

17 Yıl Önce Güncellendi

2008-06-18 15:37:00

TSK diyor ki: 'Türkçe Konuş!'


Haber Merkezi/ TIMETURK

Genel Kurmay Başkanlığının hazırlattığı afişler, TSK'nın görev yetkisi olan savunma dışında da yürüttüğü faaliyetler kapsamında. Genelkurmay'ın kültür propagandası kapsamında astırdığı 'Türkçe' afişleri Tek parti döneminde diğer anadillerin yasaklanmasını ve konuşulmamasını teşvik eden 'Vatandaş Türkçe Konuş!' afişlerine benziyor.

?Q,W,X? harflerinin üzeri çizilen afişte, ?Tabelalarda, ilanlarda, reklamlarda önce Türkçe? yazısı yer aldı. Askeri kurumlara gönderilen yazılarda da yabancı isim ve harflerin kullanılmamasının istendiği öğrenildi. Genelkurmay Başkanlığı'ndaki tesislerde kullanılan yabancı isimler için uzmanlar Türkçe karşılıklar buldu. Bulunan karşılıkların bazılarında da Mönü'ye Liste denmesi gibi İngilizce kökenli kelimelerin bulunması dikkat çekti.

BRUNCH YERİNE KUŞLUK, MÖNÜ YERİNE LİSTE

Genelkurmay?ın Türkçe hassasiyeti basında da yer buldu. Konuyla ilgili haberlerde askeri tesislerde yabancı kelimelerin yazılı olduğu tabelaların kaldırıldığı, yerine Türkçe karşılıklarının bulunduğu yeni tabelaların asıldığı bilgisi verildi. Buna göre, bundan böyle hiçbir askeri tesiste mönü, fast food, brunch, lostra gibi yabancı kelimeye rastlanmayacak.

Tesislerde, Genelkurmay Başkanlığı?ndan uzmanların yabancı kelimelere buldukları Türkçe karşılıklar kullanılacak. Bazı yabancı kelimeler ve bulunan karşılıklar şöyle: Brunch ?Kuşluk?, Lostra ?Ayakkabı bakım yeri?, Fast food ?Hızlı yiyecek satış noktası?, Mönü ?Yemek listesi?, Restaurant ?Lokanta?.

TEK PARTİ DÖNEMİNDE DİL

Cumhuriyet'in kuruluş ve sağlamlaştırma yılları olan Tek Parti dönemini karakterize eden vasıflardan biri azınlıkları Türkleştirme siyasetiydi.

KAMPANYA NASIL UYGULANDI?


Türkçe konuşturma kampanyası Dârül-fünûn Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti'nin 13 Ocak 1928 tarihinde yıllık kongresinde aldığı karar ile başladı. Talebe Cemiyeti Reisi, azınlıkların umumi yerlerde Türkçe'den başka dil kullanmalarını yasaklamak için girişimde bulunulmasını istedi. Türk Ocakları'nda düzenlenen bir toplantıda da umumi yerlere Türkçe konuşulmasını tavsiye eden tabela ve flamaların asılmasına, okullarda konferanslar verilmesine karar verildi.

Uygulama ateşli ve gerilimli bir şekilde gerçekleşti. Yabancı dilde gazete okuyan insanların ellerinden gazeteler alındı ve yırtıldı. Gençlerin Türkçe konuşmayanlara müdahalesi sonucunda kavgalar oldu. Umumi yerlere asılan 'Vatandaş Türkçe Konuş' flamalarını yırtan azınlıklar gözaltına alındı. İki kişinin kendi aralarında istedikleri bir dilde konuşmaları kendilere yöneltilen tehdit dolu bakışlar nedeniyle imkansızlaştı.

Ünlü gazeteci Cihad Baban'ın şu satırları günün havasını iyi anlatır: 'Bir gün Boğaziçi vapuru Boyacıköyü'nden kalktıktan sonra Boyacıköylü gençlerin bir adamı fena halde dövdüklerine şahit olmuştuk. Öğrendik ki, dayak yiyen adamın, veresiye mal vermek dolayısıyla bu insanlardan alacağı varmış ve bir gün evvel onlardan alacağını istediği için, ertesi gün vapurda Türkçe konuşmadı diye dayak yiyormuş. O tarihler de bu gibi hâdiseler birbirini kovalamıştı. Kocası ile konuşan bir kadının, hiç Türkçe bilmeyen bir ecnebinin, tecavüze uğradığını duymuştuk.'




 

VİDEO HABER

İsrail'in Gazze'de bir vahşeti daha görüntülendi!

Haber Ara