Görme ve işitme yetisini sonradan kaybeden Murat Kefeli, programcılığını yaptığı ve kurucuları arasında yer aldığı "körüz.biz"e ilişkin AA muhabirine bilgi verdi.
Kefeli, görmeyen bireylerin yaşam karşısındaki deneyimlerini birbirine aktarması ve bu sırada ortaya çıkan bilgilerin bankaya dönüşmesi amacıyla kurulan sitenin, görsel yeti eksikliği nedeniyle oluşan gereksinimleri de online olarak giderdiğini söyledi.
İnternet sitesinde, bir objenin, sanat eserinin ya da tarihi bir yapının, gören kişiler tarafından betimlendiğini ve yazıya dönüştürüldüğünü anlatan Kefeli, "Site, görmeyen bireylere birden fazla hizmet sunuyor. Görmeyenler, sitenin daha çok ipuçları kısmından faydalanıyor. Taşrada yaşayanlar, gençler ve sonradan kör olanlar bu ipuçlarından faydalanarak kendi becerilerini ve bağımsız hareketlerini artırıyor. Örneğin evde pişirilmiş keki körcül yöntemle ortadan ikiye ayırmak, körcül yöntemlerle su kayağı yapmak gibi ipuçları sayesinde deneyimler aktarılıyor" şeklinde konuştu.
Murat Kefeli, bunun dışında gönüllüler tarafından siteye karikatür betimlemelerinin de eklendiğini belirterek, görmeyen kişilerin siteye koyduğu görsel dosyalar veya betimleme taleplerinin de körüz.biz ekibi ve gönüllüler tarafından erişilebilir hale getirildiğini anlattı.
- 250 binden fazla kişi tıkladı
Görme yetisinde sorun olmayan bireylerin siteye üye olup, gelen betimleme taleplerine yanıt verebileceğini aktaran Kefeli, karikatür, sanat eseri, tarihi eser, mimari yapı ve objelerin betimlenebileceğini kaydetti.
Kefeli, "körüz.biz" ekibinde psikolog, avukat, doktor ve öğretmenlerin de yer aldığını belirterek, yayın hayatına geçen yıl martta başlayan sitenin 250 binden fazla tıklandığını söyledi.
Projenin görmeyen bireyler tarafından yoğun olarak takip edildiğini vurgulayan Kefeli, şöyle devam etti:
"Projeye her yaş aralığından görmeyenler ilgi gösteriyor. Şu anda sitede yüzlerce ipucu var. Örneğin annesi vefat etmiş bir genç kardeşimiz regl olduğundan şüphelendiğini büyük bir panik havasıyla siteye yazıp ne yapması gerektiğini sormuştu. Taşrada yaşayan ve sonradan kör olan bir birey tekerlekli baston olduğunu siteden öğrenmişti. Körcül kullanıma uygun mekanik puzzle olduğunu birçok görmeyen, siteye eklenen bir market önerisiyle öğrendi. Tavada nasıl balık pişirileceğine kadar her türlü bilgi var. Görmeyenler için balığın piştiğini anlamak, kızgın yağ içinde balığı bulup çevirmek pek de bir seferde öğrenilecek bir iş değil. Sonradan kör olan biri bırakın nasıl baston kullanması gerektiğini fiziğine uygun bir bastonu nasıl seçeceğini dahi bilmiyor. Bunun yanında bebek sağlığı, cinsel sağlık gibi birçok konuda ipuçları yayınlanıyor. Çekinildiği, utanıldığı için çevreye sorulmayan sorular körüz.biz'e aktarılıyor. Sitede 'anonim' takma adıyla soru sorulmasına izin verdiğimiz için kişiler tüm kişisel bilgilerini saklayarak yaşadıkları sorunu doğrudan aktarabiliyor."
- Yolda yürümek için ipuçları
Kefeli, sitede yer alan günlük hayata dair ipuçlarının körler için bilgi bankası oluşturduğunu belirterek, "İnternette körcül yaşamla ilgili bilgi veren, körcül yaşamı anlatan başka site bulunmuyor. Bazı sitelerde körlerin nasıl bilgisayar kullandığı, körleşme varsa ne yapılması gerektiğine dair genel geçer bilgiler var ancak bizlerin 'körcül yaşam' dediğimiz ve normal yaşamı körlüğü baz alarak yeniden şekillendirdiğimiz konularda bilgi kaynağı yok. Baston nasıl tutulur, yolda düz ilerlerken nelere dikkat edilir, yoldaki fiziksel tehlikeler gibi... Sonradan kör olduysanız kaldırımın yola yakın tarafında yürümenin riskli olduğunu, kafanızın kenardaki 'STOP' veya 'Park yapılmaz' tabelasına çarpacağını yaşamadan öğrenemezsiniz. Ancak bu tür bilgiler artık körüz.biz'de yer alıyor" şeklinde konuştu.
Körlerin birçoğunun bağımsız hareket ettiğini, yalnız yaşadığını ve ihtiyaçlarının tamamını neredeyse kendisinin karşıladığını belirten Kefeli, "körüz.biz" benzeri online rehabilitasyon sağlayan projelerin gelişmesi gerektiğini vurguladı.
